Ramy Kwalifikacji

Qualification Framework for European Higher Education Area (QF for EHEA) - Ramy Kwalifikacji dla Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego (RK dla EOSW) przygotowane zostały w ramach Procesu Bolońskiego. W roku 2005 przyjęte razem z Komunikatem Ministrów z Bergen.

 

Ramy Kwalifikacji dla Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego wyznaczają trzy podstawowe poziomy kształcenia na poziomie wyższym - trzy stopnie studiów i są opisane za pomocą deskryptorów w trzech kategoriach: Wiedzy i jej rozumienia, Umiejętności, Postaw.

 

Polska zobowiązana jest do przyjęcia i „samopotwierdzenia" Krajowych Ram Kwalifikacji do roku 2012.

 

Krajowe Ramy Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego — opis, przez określenie efektów kształcenia, kwalifikacji zdobywanych w polskim systemie szkolnictwa wyższego.

kwalifikacje — efekty kształcenia, poświadczone dyplomem, świadectwem, certyfikatem lub innym dokumentem wydanym przez uprawnioną instytucję potwierdzającym uzyskanie zakładanych efektów kształcenia;

kwalifikacje pierwszego stopnia — efekt kształcenia na studiach pierwszego stopnia, zakończonych uzyskaniem tytułu zawodowego licencjata, inżyniera lub równorzędnego określonego kierunku studiów i profilu kształcenia, potwierdzony odpowiednim dyplomem;

kwalifikacje drugiego stopnia — efekt kształcenia na studiach drugiego stopnia, zakończonych uzyskaniem tytułu zawodowego magistra, magistra inżyniera lub równorzędnego określonego kierunku studiów i profilu kształcenia, potwierdzony odpowiednim dyplomem;

kwalifikacje trzeciego stopnia — uzyskanie, w drodze przewodu doktorskiego przeprowadzonego na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, stopnia naukowego doktora w określonej dziedzinie nauki w zakresie dyscypliny nauki lub doktora sztuki określonej dziedziny sztuki w zakresie dyscypliny artystycznej, potwierdzone odpowiednim dyplomem;

kwalifikacje podyplomowe — osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych, potwierdzone świadectwem;

 

Europejskie Ramy Kwalifikacji (EUROPEJSKA RAMA KWALIFIKACJI dla uczenia się przez całe życie (ERK))

European Qualifications Framework „EQF"  - otrzymały rekomendację Parlamentu Europejskiego w roku 2008. Termin odniesienia kwalifikacji danego kraju do Ram Europejskich minął w roku 2010.

Europejska Rama Kwalifikacji ma stanowić narzędzie służące do porównywania kwalifikacji zdobywanych w różnych krajach. W początkowej fazie implementacji ERK stanowi podstawowy punkt odniesienia dla budowy krajowych ram kwalifikacji w poszczególnych krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji kładzie się nacisk na efekty, a nie na proces uczenia się. Deskryptory ośmiu poziomów kwalifikacji w Europejskiej Ramie Kwalifikacji opisane są w kategoriach: wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych.

Europejska Rama Kwalifikacji została zaprojektowana tak, aby stanowić układ odniesienia dla różnych systemów i ram kwalifikacji w Europie.

Dzięki ERK kwalifikacje nadawane w poszczególnych krajach europejskich staną się bardziej czytelne i łatwiejsze do zrozumienia dla osób z innych krajów

 

 

National Qualifications Framework „NQF"  - w różnych krajach wydzielono różne liczby poziomów - od 5 (Francja) do 12 (Szkocja). Poziomy kwalifikacji opisano za pomocą trzech grup deskryptorów: Wiedza, Umiejętności, Postawy.

 

Od roku 2012 na każdym świadectwie, dyplomie powinien być umieszczony poziom Ram Europejskich.

 

 

POLSKA RAMA KWALIFIKACJI (PRK) - opis wzajemnych relacji między kwalifikacjami, integrujący różne krajowe podsystemy kwalifikacji, służący większej przejrzystości, dostępności i jakości kwalifikacji, stworzony dla potrzeb rynku pracy i społeczeństwa obywatelskiego. W szczególności, zawiera on opis hierarchii poziomów kwalifikacji – każda kwalifikacja jest umieszczona na jednym z tych poziomów. Każdemu z tych poziomów przyporządkowany jest odpowiadający mu poziom w Europejskiej Ramie Kwalifikacji.

 

Zatem, Polskie Ramy Kwalifikacji to nie tylko uporządkowana, opisana przy pomocy deskryptorów charakterystyka poziomów kwalifikacji, to także szeroko rozumiana koncepcja systemu uczenia się przez całe życie integrująca uczenie się formalne, pozaformalne i nieformalne.

 

Polska Rama Kwalifikacji (PRK) wyróżnia osiem poziomów kwalifikacji. W ramie każdy z poziomów określany jest przez tak zwane deskryptory, które w kategoriach ogólnych charakteryzują wymagane dla danego poziomu efekty uczenia się. Deskryptory w PRK (podobnie jak w ERK) mają na celu ujęcie pełnego spektrum efektów uczenia się – od najniższego do najwyższego poziomu, we wszystkich trzech sektorach edukacji (ogólnej, zawodowej i wyższej). Chodzi o uwzględnienie uczenia się zarówno w sytuacjach związanych z pracą, jak i nauką, kształcenia lub szkolenia zarówno początkowego (w szkole/uczelni), jak i ustawicznego (po zakończeniu edukacji w szkole/uczelni, np. w toku pracy zawodowej). Uwzględniają one efekty uczenia się osiągane w systemie edukacji formalnej, pozaformalnej oraz w wyniku nieformalnego uczenia się.

W PRK efekty uczenia się, podobnie jak w ERK podzielono na trzy następujące grupy:

 

• Wiedza – zbiór uzasadnionych sądów (opisów faktów, teorii oraz zasad postępowania) będących wynikiem poznawczej działalności człowieka. W kontekście Europejskiej Ramy Kwalifikacji wiedzę opisuje się jako teoretyczną lub faktograficzną.

 

• Umiejętności – zdolność do stosowania wiedzy i korzystania z know-how w celu wykonywania zadań i rozwiązywania problemów. W kontekście ERK umiejętności określa się jako umysłowe (kognitywne – obejmujące myślenie logiczne, intuicyjne i kreatywne) oraz praktyczne (związane ze sprawnością i korzystaniem z metod, materiałów, narzędzi i instrumentów).

 

• Kompetencje społeczne – udowodniona (w pracy, nauce oraz w rozwoju osobistym) zdolność stosowania posiadanej wiedzy i umiejętności z uwzględnieniem zinternalizowanego (uwewnętrznionego) systemu wartości. Dla potrzeb ERK te kompetencje określa się bazując na kategoriach odpowiedzialności i autonomii.

 

Efekty uczenia się na każdym z kolejnych poziomów kwalifikacji różnią się od efektów wymaganych na poziomach poprzednich (niższych). Różnice te są istotne i dotyczą ilości oraz głębi wiedzy, stopnia złożoności/skomplikowania wymaganych umiejętności oraz poziomu samodzielności i zdolności do podjęcia odpowiedzialności za pracę/działanie/naukę swoją i/lub innych