CZĘŚĆ I
ROZWÓJ SPOŁECZNO-GOSPODARCZY POLSKI SOCIO-ECONOMIC DEVELOPMENT OF POLAND
Marek REICHEL
Rozwój regionów w Polsce w I dekadzie XXI wieku
Regional development of Poland in the 1st decade of the 21st century
Iwona GAWRON, Honorata TRZCIŃSKA
System opieki zdrowotnej w Polsce - wybrane aspekty
Healthcare system in Poland - chosen aspects
Witold NIEMIEC, Sylwia SADOWSKA
Wpływ zmian ustrojowo-społecznych na regulację prawa ochrony środowiska w Polsce w latach 1989-2009
The influence of constitutional and social changes upon the regulation of environment protection law in Poland in the years 1989-2009
Robert ROGOWSKI
Finansowanie ubezpieczeń społecznych w Polsce w latach 2001-2007
Funding social insurance in Poland in the years 2001-2007
Halina RECHUL
Szkoły publiczne i niepubliczne w polskim systemie oświaty
Public and non-public schools in the Polish education system
CZĘŚĆ II
ROZWÓJ SPOŁECZNO-GOSPODARCZY WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO SOCIO-ECONOMIC DEVELOPMENT OF THE MAŁOPOLSKIE PROVINCE
Judyta WITOWSKA, Monika MAKOWIECKA
Główne tendencje przemian w strukturze podmiotów gospodarczych województwa małopolskiego i ich wpływ na poziom zatrudnienia w latach 2003-2007
The main trends in the economic subjects structure transformations of the Małopolskie province and their influence upon the level of employment in the years 2003-2007
Monika MUSIAŁ-MALAGO'
Sytuacja społeczno-gospodarcza Krakowa na tle miast wojewódzkich
Socio-economic condition of Kraków as compared to other province capital cities
Agata NIEMCZYK, Tomasz ZACŁONA
Funkcja turystyczna wybranych regionów województwa małopolskiego
Tourist function of the chosen regions in the Małopolskie province
Alicja BONARSKA-TREIT, Halina RECHUL
Nakłady finansowe na rozwój dróg krajowych i wojewódzkich w Małopolsce w latach 2000-2007
Expenditures for state and province roads development in the Małopolskie province (2000-2007)
Piotr LITYŃSKI
Wykorzystanie wyników ewaluacji programów publicznych na przykładzie Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego (MROP)
Using the outcomes of public programmes evaluation on the basis of the Małopolska Regional Operational Programme (MROP)
CZĘŚĆ III
TEORIA I PRAKTYKA ZARZĄDZANIA GOSPODARKĄ THEORY AND PRACTICE OF ECONOMY MANAGEMENT
Bogusz MIKUŁA
Transfer wiedzy w organizacji i jego uwarunkowania
Knowledge transfer and its conditioning in an organisation
Leszek RUDNICKI
Wpływ produktu turystycznego na zachowania rynkowe konsumentów
The influence of a tourist product on consumers' market behaviours
Jolanta JUZA
Czynniki ekonomiczne kształtujące poziom depozytów banku komercyjnego
Economic factors shaping the level of a commercial bank deposits
Krzysztof MACHACZKA
Cykl zarządzania jako narzędzie kształtowania strategii organizacyjnej rozwoju sektora komunalnego
Management cycle as a tool to shape the municipal sector organisation strategy
Józef WOJNAROWSKI
Zarządzanie cenami usług turystyczno-hotelarskich. Wybrane problemy
Management of the services prices in touristic and hotel companies. Chosen problems
W ostatniej dekadzie gospodarka Polski przeszła ogromne przeobrażenia, wśród których wymienić należy przede wszystkim wdrażanie czterech niezwykle ważnych reform: szkolnictwa, ubezpieczeń społecznych, administracji i służby zdrowia. Nie bez znaczenia dla rozwoju gospodarczego kraju było także przystąpienie Polski do struktur Unii Europejskiej, a wcześniej - przeobrażenia, jakie dokonały się w okresie przedakcesyjnym.
Na publikację składa się piętnaście artykułów, których Autorami są pracownicy naukowo-dydaktyczni Instytutu Ekonomicznego Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu. Ich różnorodne zainteresowania naukowe pozwalają spojrzeć na polską gospodarkę ostatniej dekady w bardzo szeroki sposób. Tematyka zamieszczonych tu tekstów dotyczy zatem wielu aspektów rozwoju gospodarczego Polski w omawianym okresie. Z tego też względu całość publikacji podzielono na trzy części: "Rozwój społeczno-gospodarczy Polski", "Rozwój społeczno-gospodarczy województwa małopolskiego" oraz "Teoria i praktyka zarządzania gospodarką".
Pierwsza część książki obejmuje pięć artykułów, które rozpoczyna tekst traktujący o rozwoju polskich regionów. Marek Reichel już we wstępie zwraca uwagę na dwie ważne kwestie: po pierwsze - na stosunkowo niski potencjał rozwojowy polskich województw, co w konsekwencji przekłada się na rozwój całego kraju, a po drugie - wzrastający poziom zróżnicowania rozwoju społeczno-gospodarczego w układzie regionalnym. Artykuł podejmuje próbę oceny rozwoju regionów w Polsce w latach 1999-2007. Zastosowana w nim metoda badawcza zakłada wyliczenie syntetycznych wskaźników rozwoju na podstawie bogatego zestawu cech statystycznych. Rozwój zdefiniowany został tutaj jako zbiór ośmiu komponentów składowych, tj. Demografii, kapitału ludzkiego i rynku pracy; Potencjału przemysłowego, Rolnictwa; Infrastruktury technicznej; Warunków życia; Ochrony Zdrowia i Opieki Społecznej; Oświaty i wychowania oraz Stanu i ochrony środowiska naturalnego. Uzyskane dzięki analizy wyniki pozwoliły na szczegółowe zobrazowanie poziomu i dynamiki rozwoju polskich województw w badanym okresie w oparciu o liczne zestawienia tabelaryczne oraz graficzne.
Drugi artykuł - autorstwa Iwony Gawron i Honoraty Trzcińskiej - dotyczy funkcjonującego w Polsce modelu systemu opieki zdrowotnej. Ostatnia dekada przyniosła w konstrukcji tego systemu istotne zmiany. Tematyka opracowania oscyluje wokół kilku szczególnie ważnych kwestii, czyli struktury systemu, zasad jego finansowania, jakości świadczenia usług w sektorze medycznym oraz trudności w funkcjonowaniu systemu. Poruszone w tym tekście zagadnienia nie mają wydźwięku optymistycznego, gdyż Polska od lat posiada stosunkowo słaby system opieki zdrowotnej w stosunku do innych, wysoko rozwiniętych krajów UE. Główną tego przyczyną jest niski poziom finansowania lub nieefektywna organizacja, co przekłada się niestety na dostępność usług medycznych i ich jakość.
Twórcami kolejnej publikacji są Sylwia Sadowska i Witold Niemiec. Tekst ten podejmuje tematykę regulacji prawa w zakresie ochrony środowiska w Polsce - jest próbą przybliżenia czytelnikowi zmian, jakie dokonały się w tym obszarze na przestrzeni lat 1989-2009. Autorzy zwracają tu uwagę, że gospodarka rynkowa nie zapewnia skutecznej ochrony środowiska na bazie własnych mechanizmów działania, dlatego konieczność chronienia środowiska naturalnego wynika z regulacji prawa publicznego, prywatnego, a także aktywności społecznej. Postęp w tym zakresie nastąpił w okresie przygotowawczym - przed przystąpieniem Polski do struktur Unii Europejskiej. Perspektywa członkostwa w UE stała się niewątpliwie impulsem dla gruntownej przebudowy funkcjonującego prawa w zakresie ochrony środowiska, lecz po akcesji problem podnoszenia świadomości ekologicznej Polaków wciąż jest aktualny.
Tematyką czwartego artykułu jest finansowanie ubezpieczeń społecznych w Polsce, co Robert Rogowski analizuje na przykładzie lat 2001-2007. Rozwiązania w zakresie ubezpieczeń społecznych to kolejny, po systemie zdrowotnym, istotny problem w Polsce. Funkcjonujący obecnie model systemu ubezpieczeń społecznych został ukształtowany przed dekadą, dlatego opracowanie to podejmuje próbę oceny jego efektywności za okres pierwszych lat istnienia. Kwestię reformy oświaty, która została przeprowadzona przed dziesięcioma laty, zaprezentowała Halina Rechul, autorka piątego artykułu. Choć nawiązuje ona w celach porównawczych do rozwiązań poprzedniego modelu (sprzed 1999), to głównie koncentruje się na funkcjonującym obecnie modelu oświaty. Artykuł przybliża czytelnikowi rozwiązania w zakresie szkolnictwa podstawowego, gimnazjalnego i ponadgimnazjalnego. Za niezwykle interesujące wątki zaprezentowane w nim należy uznać: po pierwsze - szczegółowe omówienie rozwiązań w zakresie finansowania systemu oświaty, a po drugie - analizę porównawczą szkolnictwa publicznego i niepublicznego w Polsce.
Druga część Polskiej gospodarki pierwszej dekady XXI wieku koncentruje się na rozwoju społeczno-gospodarczym województwa małopolskiego, a składają się na nią cztery artykuły. Tematykę przemian w strukturze podmiotów gospodarczych Małopolski zaprezentowano w opracowaniu Judyty Witowskiej i Moniki Makowieckiej. Analiza ta została poszerzona o badanie poziomu zatrudnienia, a związki pomiędzy dwoma badanymi wielkościami ujęto w latach 2003-2007. Wynika z niej m.in., że przedsiębiorstwa prywatne stały się podstawowym elementem systemu gospodarczego województwa i dominują w strukturze podmiotowej gospodarki. W badanych latach systematycznie powiększała się liczba tworzonych przez nie miejsc pracy, a ponadto wzrastał ich udział w produkcie gospodarki regionu. Widać zatem, że rozwijający się dynamicznie sektor prywatny wywiera znaczący wpływ na tempo rozwoju gospodarczego województwa małopolskiego.
Kolejny, siódmy, artykuł podejmuje próbę oceny sytuacji społeczno-gospodarczej Krakowa na tle innych miast wojewódzkich w Polsce. Monika Musiał-Malago', w oparciu o bardzo bogaty zestaw cech statystycznych, podjęła się tej oceny za 2007 rok. Badaniu poddała tu: zasoby społeczne, strukturę rynku pracy, potencjał gospodarczy, efektywność gospodarczą przedsiębiorstw, zasoby mieszkaniowe, zaplecze turystyczne, dochody i wydatki, a także infrastrukturę społeczną oraz techniczną. Na podstawie przeprowadzonej analizy można wskazać, że Kraków jest miastem niewątpliwie atrakcyjnym oraz konkurencyjnym, czego zasługą jest przede wszystkim jego potencjał gospodarczy i infrastrukturalny, który wpływa na zwiększenie konkurencyjności Krakowa zwłaszcza z punktu widzenia inwestorów. Na uwagę zasługuje szczególnie dobra sytuacja miasta na rynku pracy (jeden z głównych atutów Krakowa), co ma niebagatelne znaczenie dla jego mieszkańców.
Badania funkcji turystycznej wybranych obszarów województwa małopolskiego podjęli się autorzy następnego opracowania - Agata Niemczyk i Tomasz Zacłona, którzy dokonali w nim próby oceny rozwoju funkcji turystycznej powiatu nowosądeckiego, nowotarskiego, gorlickiego oraz miasta Nowego Sącza - obszarów, w których turystyka stanowi istotną, a niekiedy dominującą formę działalności gospodarczej. Analizę przeprowadzono dla lat 2004-2007, a wynika z nich, że wśród badanych jednostek terytorialnych najlepiej rozwiniętą funkcję turystyczną osiągnął powiat nowosądecki. Optymistyczny jest fakt, że ekstrapolacja funkcji trendu obliczonej zmiennej syntetycznej dla każdej z badanych jednostek wskazuje wzrost ich funkcji turystycznych. Jak zauważają Autorzy - przesądzają o tym takie okoliczności jak: dobre położenie geograficzne, konkurencyjne ceny, relatywnie wysoki standard usług, różnorodna oferta turystyczna.
Opracowanie Alicji Bonarskiej-Treit i Haliny Rechul koncentruje się na analizie finansowych aspektów rozwoju infrastruktury drogowej województwa małopolskiego w latach 2000-2007. Bez wątpienia dobry stan tej infrastruktury przekłada się na rozwój gospodarczy regionu, gdyż pozwala na obniżenie kosztów transportu, zmniejszenie ryzyka nieterminowych dostaw czy ułatwienie dogodnych kontaktów z kontrahentami. Rozwinięta sieć wysokiej jakości dróg podnosi dostępność komunikacyjną regionu - tak istotnej z punktu widzenia budowy jego konkurencyjności, a tym samym intensywniejszego rozwoju turystyki. Autorki zwracają uwagę, że infrastruktura drogowa w Polsce niestety nie jest wystarczająco rozwinięta, a główne jej słabości to brak autostrad oraz zły stan techniczny dróg. Na tym tle jednak prezentowane analizy planów rozbudowy dróg w Małopolsce dostarczają nieco optymizmu.
Problematyka ewaluacji to temat kolejnego artykułu, w którym Piotr Lityński podjął się omówienia wyników ewaluacji Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego (MRPO). Autor zwraca uwagę, że znaczenie ewaluacji w ostatnich latach wzrasta, a jej niekwestionowaną zaletą jest to, iż dostarcza ona organizacjom i jednostkom wsparcia w osiąganiu założonych celów, budowaniu efektywnych programów rozwojowych, właściwym planowaniu alokacji zasobów. Patrząc z punktu widzenia mieszkańców, odgrywa ważną rolę w dostarczaniu informacji obywatelom na temat skuteczności, efektywności oraz oddziaływania polityki i programów publicznych. W przypadku ewaluacji MRPO można właśnie zauważyć pozytywne aspekty jej przeprowadzenia. Z podsumowania prowadzonych analiz wynika, że badania ewaluacyjne MRPO wzmocniły procesu planowania i zarządzania rozwojem województwa małopolskiego poprzez identyfikację obszarów MRPO, które wymagały poprawy. Usprawnienie programu oznaczało tu zagwarantowanie racjonalnego uzasadnienia dla planowanej interwencji poprzez: zweryfikowanie jego spójności zewnętrznej, przystawalności celów do potrzeb i problemów, a także poprawienia procedury oraz procesu wdrażania programu.
Trzecia część publikacji zawiera pięć artykułów, których tematyka nawiązuje do teorii i praktyki zarządzania gospodarką. Pierwszy z nich - Bogusza Mikuły - przybliża czytelnikowi tematykę związaną z transferem wiedzy w organizacji. Zagadnienie to ma współcześnie wielkie znaczenie. Jak podaje Autor - poprawny transfer wiedzy tworzonej w otoczeniu i sprawne jej rozprowadzenie wewnątrz organizacji w celu wykorzystania są szczególnie istotne w sytuacji, gdy Polska klasyfikowana jest wśród krajów UE na jednym z końcowych miejsc pod względem innowacyjności.
O wpływie produktu turystycznego na zachowania rynkowe konsumentów traktuje opracowanie Leszka Rudnickiego. Autor zwraca tu uwagę, że doświadczenia krajów wysoko rozwiniętych wskazują, iż problemem jest nie tylko wyprodukowanie towaru, ale także jego sprzedaż na nasyconym, konkurencyjnym rynku. Utrzymanie się przedsiębiorstwa na rynku wymaga nie tylko odpowiedniego kształtowania oferty, lecz również zbudowania odpowiedniego systemu komunikowania się z nabywcami. Niezwykle istotne jest pozyskanie informacji o oczekiwaniach nabywców oraz przyczynach niezadowolenia z zakupionych produktów.
Kolejne opracowanie poświęcono charakterystyce czynników ekonomicznych kształtujących poziom depozytów banków komercyjnych. Jolanta Juza dokonała w nim analizy wpływu czynników makroekonomicznych na wielkość pozyskiwanych przez banki depozytów, a więc źródeł finansowania ich działalności. Wśród tych czynników wzięto pod uwagę: stopę bezrobocia, przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej, PKB, inflację i poziom podstawowych stóp procentowych NBP, a prowadzone badania dotyczą głównie lat 1999-2007.
Tekst Krzysztofa Machaczki charakteryzuje cykl zarządzania jako narzędzie kształtowania strategii organizacyjnej rozwoju sektora komunalnego. Autor zwraca uwagę na krytyczne oceny skutków reform w administracji publicznej w Polsce, szczególnie w zakresie gospodarki komunalnej. W obliczu tych ocen niewątpliwie zasadny staje się umiejętny dobór i kreowanie odpowiedniego modelu świadczenia usług komunalnych oraz struktury sektora komunalnego w Polsce.
Publikację zamyka artykuł Józefa Wojnarowskiego. Prowadzone rozważania Autor koncentruje w nim na odpowiednim zarządzaniu cenami jako instrumencie powodzenia przedsiębiorstw działających w sektorze turystyki. Jest sprawą oczywistą, że ceny wywierają główny wpływ na decyzje dotyczące zakupu produktów, a ich wysokość działa pozytywnie lub negatywnie na wielkość popytu. Wymowne w kontekście prowadzonych rozważań są prezentowane w opracowaniu przykłady.
Tematyka zamieszczonych w Polskiej gospodarce pierwszej dekady XXI wieku artykułów jest zróżnicowana i dotyka wielu aspektów rozwoju gospodarczego Polski ostatnich dziesięciu lat. Z tego też względu publikacja ta może stać się niezwykle ciekawą i cenną lekturą dla wszystkich tych czytelników, którym bliskie są zagadnienia transformacji gospodarczej dokonującej się w naszym kraju w przeciągu pierwszego dziesięciolecia XXI wieku.
dr Marek Reichel
- Zamówienia przyjmujemy telefonicznie lub pocztą elektroniczną.
- Forma płatności - przedpłata.
- Zamówione wydawnictwa wraz z fakturą wysyłamy pocztą na koszt odbiorcy po zaksięgowaniu wpłaty.
Numer konta na które należy dokonywać wpłaty:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu
PKO SA 15124047481111000048694221
Prosimy o podanie dokładnych danych tele-adresowych oraz numeru NIP do faktury VAT.
Kontakt w sprawie sprzedaży wydawnictw PWSZ
Agata Witrylak
Tel.: 018 547 56 10
E-mail: wydawnictwo@pwsz-ns.edu.pl
